آسمان آبی

💠موعظه‌ي امام جواد (علیه السلام) به رعايت حفظ باطن

ايّام منسوب به حضرت امام جواد (علیه السلام) است ، چند جمله موعظه‌اي از آن حضرت بشنويم :

(قالَ رَجُلٌ لِلْجَوادِ (علیه السلام) اَوْصِنِي)؛
مردي از آن حضرت تقاضاي موعظه كرد.امام (علیه السلام) فرمود:

(اَوَ تَقْبَلُ)؛
«آيا آماده‌ي پذيرش هستي.[يا فقط من بگويم و تو بشنوي]».

اگر مي ‌پذيري و در مقام عمل به آن تحققّ مي ‌بخشي، بگويم وگرنه كه تضييع وقت است و آن هم كار صحيحي نيست!

مرد گفت : بله،آماده‌ام بپذيرم و عمل كنم.امام (علیه السلام) فرمود :

(تَوَسَّدِ الصَّبْرَ وَ اعْتَنِقِ الْفَقْرَ وَ ارْفِضِ الشَّهَواتِ وَ خالِفِ الْهَوي وَ اعْلَمْ اَنَّكَ لَنْ تَخْلُوَ مِنْ عَيْنِ اللهِ فَانْظُرْ كَيْفَ تَكوُنُ)؛[۱]

صبر را وَساده‌ي خود قرار بده. وَساده يعني بالش.انسان سر به بالش نهاده خواب آرامي دارد.آدم صبور و پر تحمّل كه در مصيبت‌ها و دشواري‌هاي زندگي از كوره در نمي ‌رود و هنگام پيش آمدن صحنه‌ي گناه خويشتن ‌داري از خود نشان مي‌ دهد و در انجام واجبات از عبادات مالي و بدني از هر گونه استنكاف مي ‌پرهيزد‌،طبيعي است كه آرامش خاصّي در زندگي ايماني خود خواهد داشت.

🔸ديگر اينكه با زهد و بي‌ رغبتي به دنيا ملازم باش و پا روي شهوات بي‌ قيد و بند خود بگذار و با هواي نفس خود به مخالفت برخيز و بدان كه از چشم و ديد خدا پنهان نمي باشي.آنگاه بنگر كه چگونه هستي و در مرئيََ و منظر خدا چگونه عمل مي ‌كني؟!

(لا تَكُنْ وَلِيّاً للهِ فِي الْعَلانِيَةِ عَدُوًّا لَهُ فِي السِّرِّ)؛[۲]
«طوري نباش كه ميان مردم از اولياي خدا حساب بشوي و در نهان از دشمنان خدا باشي.در خلوت اصلاً اعتنا به خدا نكني».

گناهان را مرتكب مي‌ شوي و واجبات را ترك مي ‌كني.امّا ميان مردم كه مي‌آيي قِدّيس و وليّي از اولياي خدا شمرده مي ‌شوي! مواظب باش! اينگونه نباشي.از خدا خجالت بكش.در خلوت دشمن خدا بودن و در جلوت وليّ خدا به حساب آمدن، خيانت بزرگ و حماقت و سفاهت است.ديد مردم را به حساب آوردن و ديد خدا را زير پا نهادن آيا ظلم فاحش نيست؟! آري:

{…إنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ}؛[۳]

چه كساني كتاب خدا را پشت سر خود مي ‌اندازند؟!
در جمله‌ي ديگر فرمود : مردمي هستند كه كتاب خدا را پشت سرشان مي ‌اندازند.خود قرآن مي ‌فرمايد:
(…فَنَبَذُوهُ وَراءَ ظُهُورِهِمْ…)؛[۴]

نَبذْيعني : چيزي را با بي‌ رغبتي به دور انداختن آن هم به پشت سر كه نهايت بي ‌اعتنايي را نشان مي ‌دهد.آنگاه امام (علیه السلام) مي‌ فرمايد : اينان چه كساني هستند؟

(وَ كانَ مِنْ نَبْذِهِم الْكِتابَ اَنْ اَقامُوا حُرُوفَهُ وَ حَرِّفوُا حُدُودَهُ)؛[۵]

«از مصاديق نبذ كتاب اين است كه به حروف آن خوب رسيدگي مي ‌كنند[و مي‌ كوشند الفاظ آن را خوب ادا كنند و خوب بخوانند] امّا حدود آن را مورد بي‌ اعتنايي قرار مي ‌دهند و احكام آن را ناديده مي‌ گيرند»!!

⁉️در كشيدن مدّ (ولا الضّالّين) وسواس دارند امّا در معاملات رَبوي بدون هرگونه وسواس اقدام مي ‌كنند!! اينها از گروه نابذين كتابند كه كتاب خدا را با بي ‌اعتنايي پشت سرشان مي ‌افكنند و در عين حال قرآن در بغلشان هست و آن را مي ‌بوسند و روي سر مي‌ گذارند و جلسات آموزش قرآن تشكيل مي ‌دهند يكي قاري خوب،يكي معلّم خوب و يكي مفسّر خوب.امّا چه فايده كه حدود آن را رعايت نمي ‌كنند و وقعي براي دستوراتش قائل نمي ‌شوند!

در ادامه‌ي كلام فرمودند:
(وَ الْجُهّالُ يُعْجِبُهُمْ حِفْظُهُمْ لِلرِّوايَةِ)
«مردم نادان از اين خوشحالند كه مي ‌توانند آيه و حديث را حفظ كنند و براي مردم بخوانند»!

(وَ الْعُلَماءُ يَحْزُنُهُم تَرْكُهُمْ لِلْرِّعايَةِ)؛[۶]
«و عالمان از اينكه رعايت احكام خدا را نكرده‌اند در حزن و اندوه هستند و دلخوشي از حفظ و روايت آن ندارند».

عالمان واقعي نيز همانانند كه قرآن فرموده است:

(…إنَّما يَخْشَي اللهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ…)؛[7]
«…آن دسته از بندگان خدا كه ترس و خشيت از خدا در جانشان نشسته [و علي‌الدّوام در حال مراقبت هستند و خدا را حاضر و ناظر بر افكار و اعمال خود مي ‌دانند].آنها علما[ي از منظر خدا]يند…».

اَللّهُمَّ عَجِّلْ فَرَجَ مَوْلانا صاحِبِ الْزَّمانِ وَاَظْهِرْ بِهِ دينَكَ وَ اَحْيِ بِهِ سُنَّةَ نَبيِّكْ وَ اجْعَلْنا مِنْ اَعوانِهِ وَ اَنْصارِهِ وَ مِنَ الْمُنْتَظِرينَ لِظُهُورِهِ

[۱]ـ بحارالانوار،جلد۷۸،صفحه‌ي۳۵۸ .
[۲]ـ همان،صفحه‌ي۳۶۵.
[۳]ـ سوره‌ي لقمان،آيه‌ي۱۳.
[۴]ـ سوره‌ي آل‌عمران،آيه‌ي۱۸۷.
[۵]ـ بحارالانوار،جلد۷۸،صفحه‌ي۳۵۹.
[۶]ـ بحارالانوار،جلد۷۸،صفحه‌ي۳۵۹.
[۷]ـ سوره‌ي فاطر،آيه‌ي۲۸.

————————-
📚صفیر هدایت شماره ۲۱ ؛ سلسله مباحث تفسیری حضرت آیت الله سید محمد ضیاءآبادی (ره) ؛ تفسیر سوره هود